Nieuwe EVOA-verordening: wat je moet weten over grensoverschrijdend afvaltransport

 

Het grensoverschrijdend vervoer van afval krijgt een flinke update. Sinds 20 mei 2024 is de vernieuwde EVOA-verordening (EU) 2024/1157 van kracht. Deze verordening vervangt de oude EVOA 1013/2006 en legt de nadruk op digitalisering, transparantie en strengere regels voor exporteurs. De belangrijkste verplichtingen gelden vanaf 21 mei 2026.

Het doel van de vernieuwing is duidelijk: illegale afvalexport stoppen, recycling en circulaire economie binnen Europa stimuleren en landen buiten de EU beschermen tegen ongecontroleerde afvaldumping. Voor bedrijven betekent dit een aantal aanpassingen in de manier waarop grensoverschrijdend afval wordt gemeld en verwerkt.

Waarom een nieuwe EVOA?

De EU wil met de nieuwe EVOA strenger toezicht houden op afvaltransporten. Kennisgevingen en Bijlage VII-transporten moeten digitaal gebeuren, waardoor de traceerbaarheid sterk toeneemt. Tegelijkertijd wordt de verantwoordelijkheid van exporteurs aangescherpt. Alle afvalverwerking moet milieuhygiënisch verantwoord en een daadwerkelijke nuttige toepassing zijn; dumping of verbranding zonder energierecuperatie is niet toegestaan

Belangrijke data en veranderingen

Hoewel de verordening officieel in werking trad op 20 mei 2024, gaan de meeste nieuwe verplichtingen pas vanaf 2026 in. Voor die tijd bereiden lidstaten zich voor op de overgang naar digitale systemen.

Belangrijke mijlpalen:

  • 26 november 2025: Lidstaten beslissen of ze gebruikmaken van het Europese DIWASS-platform of hun eigen digitale systeem koppelen. In Vlaanderen blijft het EVOA-loket van OVAM bestaan en wordt het gekoppeld aan DIWASS. OVAM voorziet hierover ook een opleiding.
  • 21 mei 2026: Alle grensoverschrijdende transporten van Bijlage VII-afval moeten digitaal worden gemeld in DIWASS. Uiterlijk twee werkdagen vóór de overbrenging moet het formulier worden ingevuld met de beschikbare informatie. Ontbrekende gegevens mogen uiterlijk vóór vertrek worden aangevuld.
  • 21 mei 2027: Bedrijven die afval exporteren buiten de EU moeten een audit laten uitvoeren door een onafhankelijke auditeur, geregistreerd in het EU-register. Het auditrapport wordt ingediend bij de bevoegde autoriteiten.
  • 21 mei 2029: Alle oude PAF-statuten (pre-approved facilities) vervallen definitief.

Wat verandert er voor export buiten de EU?

De nieuwe EVOA legt strengere verplichtingen op voor exporteurs. Ze moeten kunnen aantonen dat afval milieuhygiënisch correct wordt verwerkt, bijvoorbeeld via contracten of audits. Voor niet-gevaarlijk kunststofafval (B3011) geldt een volledig exportverbod buiten de EU. Kunststofafval naar OESO-landen kan alleen nog via de kennisgevingsprocedure, en de Europese Commissie kan transport tijdelijk opschorten bij misbruik.

Wat betekent dit voor Vlaanderen?

Vlaanderen kiest voor een hybride aanpak. Het EVOA-loket van OVAM blijft bestaan en wordt gekoppeld aan DIWASS, terwijl Bijlage VII-transporten via het Europese platform worden afgehandeld. OVAM past werkprocessen aan en zal bedrijven tijdig informeren over de digitalisering. Daarnaast wordt een opleiding voorzien, zodat bedrijven en adviseurs goed voorbereid zijn op de nieuwe procedures.

Wat kan je vandaag al doen?

Bedrijven kunnen zich nu al voorbereiden door hun afvalstromen in kaart te brengen en te controleren welke transporten onder de nieuwe regels vallen. Ook is het verstandig om digitale workflows voor te bereiden, zodat kennisgevingen en Bijlage VII-transporten vanaf 2026 soepel verlopen. Wie exporteert naar niet-OESO-landen, moet tijdig een audit plannen vanaf 2027.

Hulp bij kennisgevingen, audits of digitalisering

Profex begeleidt bedrijven bij het screenen van EVOA-stromen, het opmaken van digitale kennisgevingen en Bijlage VII-meldingen, het interpreteren van de nieuwe regels en het voorbereiden van auditverplichtingen voor export buiten de EU. Vraag een vrijblijvende analyse aan en wees klaar voor de vernieuwde EVOA.

Contacteer onze experten